این مرور روایتی به بررسی کاربرد فناوری بلاک‌چین به‌عنوان ابزاری راهبردی برای افزایش شفافیت و کاهش سوءاستفاده از اطلاعات نهانی در بازار سرمایه ایران می‌پردازد. با اتکا بر چارچوب‌های نظری، مطالعات موردی بین‌المللی و داده‌های تجربی نهادهای نظارتی داخلی، ظرفیت‌های بلاک‌چین به‌عنوان زیرساختی غیرمتمرکز، تغییرناپذیر و قابل حسابرسی تحلیل شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که این فناوری می‌تواند با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی، خودکارسازی سازوکارهای نظارتی و ایجاد قابلیت ردیابی لحظه‌ای تراکنش‌های مالی، یکپارچگی بازار سرمایه را تقویت کند. در حالی که کشورهایی همچون هند، ترکیه، مالزی، اندونزی و امارات متحده عربی از طریق سندباکس‌های نظارتی، چارچوب‌های اوراق بهادار توکنایز شده و سامانه‌های نظارت دیجیتال پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌اند، ایران هنوز در مراحل ابتدایی پذیرش بلاک‌چین قرار دارد. این مرور، ابهامات حقوقی، محدودیت‌های فنی و پراکندگی نهادی را به‌عنوان موانع کلیدی اجرای آن شناسایی می‌کند. در پاسخ، نقشه راهی بومی برای ادغام تدریجی پیشنهاد می‌شود که شامل اجرای پایلوت مرحله‌ای، به‌کارگیری قراردادهای هوشمند و استفاده از ماژول‌های نظارت مبتنی بر هوش مصنوعی تحت نظارت نهادهای رگولاتوری است. در نهایت، پژوهش تأکید می‌کند که بهره‌برداری کامل از ظرفیت بلاک‌چین در بازارهای سرمایه نوظهور تنها از طریق هماهنگی بین‌بخشی، آمادگی نهادی و سیاست‌گذاری تطبیقی امکان‌پذیر خواهد بود. برای ایران، این امر مستلزم نه‌تنها پذیرش فناوری‌های نوین، بلکه بازپیکربندی ساختارهای حکمرانی به‌منظور حمایت از یک اکوسیستم مالی شفاف، مقاوم و دیجیتال‌محور است.

بلاک‌چین بازارهای سرمایه شفافیت معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی فناوری‌های نظارتی