امروز : شنبه، ۲۲ آذر ۱۴۰۴
نمایه سازی در پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی

بررسی تاثیر مالکیت نهادی و سودآوری بر تاخیر گزارش صورت های مالی در بورس اوراق بهادار تهران
دوره 1، شماره 3، 1404 پاییز ، صفحات 107 - 122
نویسندگان : مونس قفلی* 1، مرتضی مهرافشاری 2
1- کارشناس ارشد رشته عمران گرایش سازه، موسسه آموزش عالی لیان بوشهر. (کارشناس املاک شهرداری).
2- کارشناس ارشد رشته حسابداری، موسسه آموزش عالی خرد بوشهر.
چکیده :
هدف پژوهش حاضر تحلیل اثر مالکیت نهادی و سودآوری بر تأخیر گزارش صورت‌های مالی در میان شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ است. تأخیر گزارشگری مالی به‌عنوان شاخصی کلیدی در کیفیت افشا، بیانگر فاصله زمانی میان پایان سال مالی و تاریخ انتشار صورت‌های مالی حسابرسی‌شده است و افزایش آن می‌تواند موجب تشدید عدم‌تقارن اطلاعاتی، افزایش ریسک سرمایه‌گذاران و کاهش کارایی بازار شود. در چارچوب نظریه نمایندگی، وجود سازوکارهای نظارتی مؤثر همچون مالکیت نهادی می‌تواند از رفتارهای فرصت‌طلبانه مدیران در به‌تعویق‌انداختن انتشار اطلاعات بکاهد. همچنین سودآوری شرکت، با فراهم‌کردن زمینه علامت‌دهی مثبت به بازار، انگیزه مدیران برای افشا به‌موقع را افزایش می‌دهد. جامعه آماری شامل کلیه شرکت‌های غیرمالی فعال در بورس تهران است و نمونه‌گیری به روش حذف سیستماتیک انجام شده است. پس از جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل‌ها با استفاده از روش رگرسیون چندمتغیره و داده‌های تابلویی در نرم‌افزارهای Excel و EViews12 انجام شد. برای تعیین مانایی داده‌ها از آزمون لوین–لین–چو و برای انتخاب مدل مناسب از آزمون‌های F لیمر و هاسمن استفاده شد که نتایج آن‌ها مؤید استفاده از الگوی اثرات تصادفی بود. همچنین مسئله ناهمسانی واریانس و خودهمبستگی در مدل‌ها لحاظ گردید. نتایج نشان داد مالکیت نهادی اثر منفی و معناداری بر تأخیر گزارشگری مالی دارد؛ به‌گونه‌ای که افزایش سهم سرمایه‌گذاران نهادی، با تقویت سازوکارهای نظارتی و کاهش انگیزه مدیران برای تأخیر در انتشار گزارش‌ها، منجر به کاهش زمان گزارشگری می‌شود. همچنین سودآوری شرکت، متغیر اثرگذار دیگری است که رابطه‌ای منفی و معنادار با تأخیر گزارشگری دارد؛ بدین معنا که شرکت‌های سودآور با هدف ارسال علامت مطلوب به بازار و ارتقای اعتماد سهامداران، گزارش‌های مالی خود را سریع‌تر منتشر می‌کنند. یافته‌ها از منظر سیاست‌گذاری حاکی از ضرورت تقویت نقش سرمایه‌گذاران نهادی، بهبود نظام افشا و تدوین مقررات کارآمد برای حمایت از سرمایه‌گذاران است تا با کاهش تأخیر گزارشگری مالی، کارایی بازار سرمایه ایران افزایش یابد.